یادداشتی سیاستی بر چالش حفاظت از کودکان در فضای مجازی

یادداشتی سیاستی بر چالش "صیانت از کودکان در فضای مجازی" نگارنده: عباس تاجیک

چالش صیانت از کودکان در فضای مجازی یکی از مسائل حیاتی امروزی است که نیازمند توجه جامعه و سیاست سازی های موثر است. در ایران، مانند دیگر کشورها، کودکان با خطراتی نظیر تماس با محتوای نامناسب، محتوای مستهجن، آزار و اذیت اینترنتی و هرگونه محتوای آسیب رسان مواجه هستند. برای حل این چالش، ابتدا نیازمند ایجاد قوانین و سیاست های محافظتی قوی توسط دولت و نهادهای ذی ربط هستیم. این سیاست ها باید شامل نظارت فعال بر محتوا، آموزش به کودکان و والدین درباره استفاده امن از اینترنت و رسانه های اجتماعی و تنظیم محدودیت های سنی باشد. همچنین، همکاری با شرکت های فناوری اطلاعات برای توسعه ابزارها و فناوری هایی که امکان جلوگیری از دسترسی کودکان به محتوای مخرب را فراهم کنند ضروری است.

ذی نفعان این مسئله از سطوح کلان مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی فضای مجازی، معاونت پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه، مجلس شورای اسلامی، وزارت آموزش وپرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی شروع شده و به سطوح خرد و میانی مثل والدین، مدارس، نهادهای مردم نهاد و حتی شرکت های فناوری اطلاعات می رسند. والدین نیازمند آموزش هایی برای مدیریت استفاده کودکان از اینترنت هستند و مدارس می توانند نقش مهمی در آموزش مفاهیم داشته باشند. همچنین نهادهای حاکمیتی مانند دولت و قوه قضاییه و قوه مقننه و نهادهای مردم نهاد باید با همکاری از شرکت های فناوری اطلاعات، سیاست ها و فرایندهای محافظتی را ترویج کرده و نظارت لازم را انجام دهند. بعضی از کشورها برای مقابله با چالش های صیانت از کودکان در فضای مجازی از راهکارهای دیگری نیز استفاده کرده اند. به عنوان مثال، در کشور فنلاند، یک برنامه به نام "کودکان اول" (Children First) وجود دارد که به منظور حمایت از کودکان در فضای مجازی طراحی شده است[1]. این برنامه شامل آموزش هایی برای کودکان، والدین و معلمان درباره استفاده امن از اینترنت، شناخت خطرات آنلاین و راهکارهای پیشگیری از آنها می شود.

همچنین، در کشورهایی مانند کانادا[2] برنامه ها و منابع آموزشی تهیه شده اند که به کودکان کمک می کنند تا خود را در مقابل خطرات آنلاین محافظت کنند. این منابع شامل بازی ها، ویدئوها و راهنماهای تعاملی هستند که به کودکان کمک می کنند تا مفاهیم امنیتی را درک کنند و رفتارهای مراقبتی را یاد بگیرند.

در کل، این راهکارها نشان می دهد که آموزش، آگاهی زایی و ارتقای مهارت های دیجیتالی در کودکان و والدین می تواند به عنوان یکی از راهکارهای اساسی برای مقابله با چالش های صیانت از کودکان در فضای مجازی موثر باشد.

[1] https://www.oecd.org/finland/2476019.pdf

[2] https://www.redcross.ca/crc/documents/Volunteer/Child-Protection-Policy-with-Annexes.pdf