خاستگاه فلسفه اسلامی در نهضت ترجمه و پیشینه ایدئولوژیک آن در زمان ساسانی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 402

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HASPH-4-1_006

تاریخ نمایه سازی: 6 آبان 1398

چکیده مقاله:

از آغاز جنبش های مانوی و مزدکی و تشکیل طبقه دهقانی و همچنین مهاجرت مسیحیان نسطوری به شاهنشاهی ساسانی، می توان تنش شبکه هایی ایدئولوژیک را با سیاست و اقتصاد حاکم دنبال کرد. این جریان ها پس از فراز و نشیب های بسیار، سرانجام در قرن دوم هجری به نهضت ترجمه عربی منتهی شد. ظهور اسلام منجر به از بین رفتن کاست های نفوذناپذیر جامعه ساسانی شد و همین امر کمک شایانی به توسعه علوم کرد و کتاب ها از گوشه خزانه های سلطنتی به کتابخانه ها منتقل شد. این نهضت به هیچ عنوان خنثی نبود و جریان ها و طبقات دخیل در شکل گیری آن، باعث هدایت هدفمند و سرانجام گونه خاص فلسفه و علوم اسلامی شدند. از مکاتب فکری ناهمسو با سیاست حاکم که زنادقه نام گرفتند، تا مکتب فلسفی منطقی بغداد و فلسفه تاویل گرای باطنیان اسماعیلی، همگی به نحوی ریشه در این تنش ایدئولوژیک طبقاتی حاکمیتی داشته اند. در نهایت، این فارابی بود که همه این جریان ها را در ساختاری واحد با عنوان فلسفه اسلامی، عرضه کرد.

نویسندگان

اسماعیل نوشاد

دانشجوی دکتری فلسفه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان

مرتضی حاج حسینی

دانشیار فلسفه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق (1381)، الفهرست، ترجمه محمدرضا تجدد، ...
  • بلاذری، احمد بن یحیی (1346)، فتوح البلدان، ترجمه آذرتاش آذرنوش، ...
  • تفضلی، احمد (1387)، جامعه ساسانی، ترجمه مهرداد قدرت دیزچی، تهران: ...
  • الجابری، محمد عابد (1381)، جدال کلام و عرفان و فلسفه ...
  • (1387)، ما و میراث فلسفی مان، ترجمه سیداحمد آل مهدی، ...
  • (1394)، بازخوانی تاریخی فلسفه اسلامی در شرق اسلامی، ترجمه اسماعیل ...
  • دینکرد چهارم (1393)، پژوهش مریم رضایی، تهران: انتشارات علمی. ...
  • الریس، ضیاءالدین (1373)، خراج و نظام های مالی دولت های ...
  • شیرالی، عادل (1392)، حرانیان، تهران: نشر بصیرت. ...
  • طباطبایی، سیدجواد (1373)، زوال اندیشه سیاسی ایران، تهران: نشر کویر، ...
  • طبری، محمد بن جریر (1389)، تاریخ طبری، گردانیده منسوب به ...
  • عبدالرزاق، مصطفی (1368)، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه فتحعلی اکبری، اصفهان: ...
  • غزالی، محمد بن محمد (1351)، احیاء علوم الدین، ترجمه مویدالدین ...
  • غفاری، حسین (1378)، فلسفه اسلامی یا فلسفه مسلمین ، مجله ... [مقاله ژورنالی]
  • فارابی، ابونصر محمد بن محمد (1339)، فصوص الحکم، ترجمه و ...
  • (1376)، سیاسه المدنیه، ترجمه حسن ملکشاهی، تهران: نشر سروش. ...
  • (1379)، اندیشه های اهل مدینه فاضله، ترجمه سیدجعفر سجادی، تهران: وزارت ...
  • قادری، حاتم (1388)، ایران و یونان، تهران: نشر نگاه معاصر. ...
  • کربن، هانری (1384)، تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه جواد طباطبایی، تهران: ...
  • کریستین سن، آرتور (1378)، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید ...
  • کولسنیکف، آ.ای. (1389)، ایران در آستانه سقوط ساسانیان، ترجمه محمد ...
  • گوتاس، دیمیتری (1390)، اندیشه یونانی و فرهنگ اسلامی، ترجمه عبدالرضا ...
  • لیونز، جاناتان (1393)، بیت الحکمه، ترجمه بهرام نوازنی، تهران: انتشارات ...
  • منشی، ابوالمعالی نصرالله (1373)، کلیله و دمنه، شرح حسین حداد، ...
  • میتز، آدام (1362)، تمدن اسلامی در قرن چهارم، ترجمه علیرضا ...
  • هوشنگی، لیلا (1396)، تاریخ و عقاید نسطوریان، تهران: نشر حکمت ...
  • نمایش کامل مراجع