واکاوی اندیشه فاعلیت در حکمت مشاء

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 30

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HASPH-9-1_010

تاریخ نمایه سازی: 8 اردیبهشت 1403

چکیده مقاله:

اصل فاعلیت زیر بنای هستی شناختی فلسفه مشاء است و به نظر می رسد تفسیر سینوی از علیت فاعلی در رابطه وجودی میان کلیه مبادی عالیه و موجودات سافل از قبیل رابطه هستی شناختی میان باری تعالی و نظام آفرینش و رابطه وجودی میان نفس مجرد انسانی و قوای آن تاثیر گذر بوده است. فاعلیت مبتنی بر سنخیت میان علل و معالیل فاعلی، رابطه ماهوی و کثرت تباینی انعزالی میان این واقعیات عینی را به کلی منتفی کرده و تشکیک و تفاضل وجودی میان آنها را به اثبات می رساند. البته مطابق با قواعد کلان هستی شناختی فاعلیت، مقتضی وجود متغایر غیر بیگانه علت و معلول است و مبادی عالی را موجود مغایر و غیر بیگانه از معالیل شان می کند و به معالیل وجود رابطی می بخشد. بدین ترتیب وحدت شخصی وجود علت و کثرت شانی معلول در حکمت سینوی قابل اثبات نیست بلکه نوعی وحدت تشکیکی به معنای وحدت وجود و کثرت موجود در بخشی از مباحث هستی شناختی مانند خداشناسی و انسان شناسی او و همفکرانش یافت می شود.

نویسندگان

حسین پژوهنده نجف آبادی

فارغ التحصیل سطح چهار حوزه علمیه قم، قم، ایران.

رضا رمضانی

استادیار، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی، بروجرد، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • سیاهه مناب ...
  • الف- منابع فارسی ...
  • آشتیانی، سید جلال الدین. هستی ازنظر فلسفه و عرفان. چاپ ...
  • آل یاسین، جعفر. الفارابی فی حدوده و رسومه. چاپ اول. ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله. الشفاء، الطبیعیات. تحقیق: سعید زاید. ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله. الشفاء، الاهیات. تحقیق: سعید زاید. ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله. الشفاء، المنطق. تحقیق: سعید زاید. ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله. النجاه من الغرق فی بحر ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله. التعلیقات. بیروت: مکتبه الاعلام الاسلامی، ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله. المبدا و المعاد. چاپ اول. ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله. رسائل ابن سینا. قم: بیدار، ...
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله. المباحثات. چاپ اول. قم: بیدار، ...
  • الترکه، صائن الدین علی. تمهید القوائد. تصحیح و تعلیقه: حسن ...
  • الرازی، فخرالدین. المباحث المشرقیه فی علم الالهیات و الطبیعیات. چاپ ...
  • الرازی، قطب الدین. المحاکمات بین شرحی الاشارات. چاپ اول. جلد ...
  • السبزواری، هادی بن مهدی. شرح المنظومه. چاپ اول. جلد ۲ ...
  • السبزواری، هادی بن مهدی. شرح الاسماء الحسنی. تصحیح و تحقیق: ...
  • السبزواری، هادی بن مهدی. التعلیقات علی الشواهدالربوبیه. چاپ دوم. مشهد: ...
  • السبزواری، هادی بن مهدی. اسرار الحکم فی المفتتح و المختتم. ...
  • الفارابی، ابونصر محمدبن محمد. فصوص الحکم. تحقیق: محمدحسن آل یاسین. ...
  • الکاشانی، الفیض. اصول المعارف. تعلیق و تصحیح و مقدمه: سید ...
  • بهمنیار، ابن المرزبان. التحصیل. تصحیح و تعلیقه: مرتضی مطهری. چاپ ...
  • حسن زاده آملی، حسن. عیون مسائل النفس وسرح العیون فی ...
  • جوادی آملی، عبدالله. رحیق مختوم؛ شرح حکمت متعالیه. تدوین حمید ...
  • جوادی آملی، عبدالله. عین نضاح (تحریرتمهید القواعد). تحقیق و تنظیم: ...
  • صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم. الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه العقلیه. ...
  • صدرالدین شیرازی، محمدبن ابراهیم. الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه. تصحیح ...
  • کرد فیروزجایی، یار علی. حکمت مشاء. چاپ اول. قم: حکمت ...
  • مطهری، مرتضی. مجموعه آثار شهید مرتضی مطهری. جلد ۶. تهران- ...
  • نصیرالدین طوسی، محمدبن محمد. شرح الاشارات و التنبیهات. چاپ اول. ...
  • نمایش کامل مراجع