Türkçenin Etkisinde Farsçanın Oluşum Süreci (Fars Dilinin Oluşumu ve ۱۶ Alt Teorisine Bir Bakış)

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 38

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AZERTURK-1-2_009

تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1402

چکیده مقاله:

Bu makale, "Farsçanın oluşum Süreci" ve "Türkçe sehah ül-acem Sözlüğü" kitaplarının özeti olup, adı geçen kaynaklar ve eklenen kısa materyaller, kaynaklarıyla birlikte sunulmaktadır.Bu makalenin genel görünümünde İslami ilimler alanında en çok yazılı esere sahip olan üç dil, yani Türkçe, Arapça ve Farsçanın karşılıklı etkileşimi ele alınmakta, ve Fars dilinin Türk dilinin etkisinde nasıl oluştuğu irdelenmektedir. Buradaki soru, İslam'ın gelişinden önce Türklerin hat ve yazılı dilleri olduğu halda Neden onu takip etmediler? ve Fars diline neden bu kadar önem verdiler? Bu konu tarihsel, dilsel, psikolojik ve sosyolojik açıdan irdelenmekte, ardından bu süreçte tarihteki değişimin nedenleri de tartışılmaktadır.Bu makalenin açıklamayı amaçladığı ana teori, Fars dilinin MS ۱۰. yüzyılden (Hicri ۴.) önce var olmayarak, yenice icat edilmiş bir dil olduğudur. Elbette bu ana teori, çeşitli Fars dili araştırmacıları ve uzmanları ve diğerleri tarafından ortaya atılan bir dizi alt teorinin sonucudur. Elbette alt teorilerin anlamı onların daha az önemli olduğu anlamına gelmez, her biri belirli bir zamanda uzmanlar tarafından sunulan tutarlı ve kapsamlı teoridir, ve sonuçta bunların toplamı, bizi daha genel bir teoriye sunmasıdır. Mesela Said Nefisi, Dari (Farsça) dilinin asıl vatanının Horasan ve Mavral ün-nehr olduğunu, Pehlevi dilinin ise başka bir bölgede olduğunu söylerken, Ya da Dr. Şehrani bugüne kadar hiçbir milletin ana dilinin Farsça-Darice olmadığını yazdığında, aslında bu teoriler bu alanda bir ömür boyu süren çabaların sonucudur. Teoriler konusu bir yana, önemli istatistiksel sonuçlar için de böyle bir durum söz konusudur. Örneğin N. hanleri, Farsça'da ۲۰۰'den fazla basit ve türeme kabiliyeti olan fiilin bulunmadığı sonucuna vardığında aslında bu sonuç onun hayatının hasilidir. Ve onlara benzer şekilde Bu makalenin yazarı türkçe Erk sözlüğünde ۲.۵۰۰ basit fiil ve toplam ۲۶.۰۰۰ geçişli ve türeme kabiliyeti olan türkçe fiil bulunduğunda, bu bulgu aslında bu sözlüğün hazırlanmasında ۱۵ yıllık bir çalışmanın sonucuydu. Bunları söylemenin anlamı şu ki, bu teorilerin her biri üzerinde uzun bir çalışma çabasının sonucudur ve belki bu teorilere ulaşmak için araştırılmış ve kitaplar yazılmıştır, ancak burada ۱۶'ya yakın teori özet olarak verilmektedir, ve şunların sonucu olarak daha genel bir teori sunulmağa çalışılmıştır.

نویسندگان

اسماعیل جعفرزاده (جفرلی)

محقق زبان ادبیات ترکی