خوارج و جریان های تکفیری؛ اشتراکات فکری و اعتقادی

یکی از پدیده هایی که در طول تاریخ اسلام، به چشم می خورد، پدیده تکفیر است. از خوارج در قرن اول هجری تا کسانی چون ابن تیمیه و بعدها محمد بن عبدالوهاب تا جریان هایی چون القاعده و داعش تحت عنوان گروه های سلفی و تکفیری، علی رغم این که در برهه های مختلف ظهور داشتند، ولی به نظر می رسد که اشتراکات و شباهت هایی میان عقاید و عملکردشان می توان یافت. این اشتراکات، در این مقاله، موضوع بحث است و هدف این است تا به روش کتابخانه ای و استفاده از گزارشات و مستندات تاریخی و کلامی، شباهت ها و اشتراکات موجود میان این جریان ها بررسی و استخراج شود. آن چه که از مقایسه این دو گروه و بررسی منابع و مستندات به دست می آید، این است که این دو، در باورهایی چون ظاهرگرایی، نفی تاویل، تقیه، توسل و شرک دانستن آن ها و تکفیر دیگر مسلمانان باهم شباهت و اتفاق نظر دارند که ناشی از جمود و تحجر و کج فهمی است و ریشه اش به جهل و فهم ناقص دین و چه بسا برخی ملکات رذیله نفسانی بر می گردد.