بازسازی انگاره «اصل» در نظرگاه شیخ طوسی

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 45

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JQST-48-2_006

تاریخ نمایه سازی: 30 دی 1402

چکیده مقاله:

«اصل» محوریترین مکتوبه روایی در تاریخ حدیث امامیه است که نقشی بیبدیل در شکلدهی به جوامع روایی امامیه ایفا نموده است. از همین روی در طول تاریخ، عالمان امامی در مسیر دستیابی به تعریفی روشن از این مفهوم و شناسایی مصادیق آن تلاش کردهاند. در این میان، هرچند شیخ طوسی سعی بسیاری جهت معرفی اصول به نسلهای بعد نموده است، اما جای خالی نظرگاه وی به عنوان شیخ طائفه امامیه پیرامون مفهوم «اصل» احساس میشود. این نوشتار تلاش دارد تا با دقت در گزارشهای وی پیرامون اصول، این خلا را جبران کند. این مطالعه نشان میدهد که شیخ طوسی با محوریتبخشی به عصر امام صادق(ع) در پیدایی اصول، «اصل» را در قبال «مصنف» تعریف کرده و آن را تنها مشتمل بر بیانات معصومان(ع) و عاری از باب بندی و آرای شخصی مولف میدانست. همچنین این مطالعه، منابع مورد استناد شیخ در اصلانگاری مکتوبات حدیثی متقدم را مورد بحث قرار داده است.

نویسندگان

محمد حسین شیرزاد

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق(ع).

محمد حسن شیرزاد

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق(ع).

سید محسن موسوی

استادیار رشته علوم قرآن و حدیث دانشگاه مازندران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • . آقا بزرگ تهرانی (بی تا). الذریعه الی تصانیف الشیعه. ...
  • . ابن ادریس حلی (۱۴۱۰ق). السرائر و المستطرفات. قم، انتشارات ...
  • . ابن بابویه، محمد (۱۳۹۵ق). کمال الدین و تمام النعمه. ...
  • . (۱۴۱۳ق). کتاب من لا یحضره الفقیه. تحقیق: علی اکبر ...
  • . ابن خزیمه، محمد (۱۳۹۰ق). صحیح ابن خزیمه. بیروت، المکتب ...
  • . ابن داود حلی، حسن بن علی (۱۳۴۲ش). الرجال. تهران، ...
  • . ابن سعد، محمد (۱۹۶۸م). الطبقات الکبری. بیروت، دارصادر ...
  • . ابن شهرآشوب، محمد (۱۳۷۶ق)، مناقب آل ابی طالب(ع)، النجف، ...
  • . (۱۳۸۰ق). معالم العلماء. النجف، المطبعه الحیدریه ...
  • . ابن صلاح شهرزوری (۱۴۱۶ق)، مقدمه ابن صلاح فی علوم ...
  • . ابن فارس، احمد (۱۳۹۹ق). معجم مقاییس اللغه. بیروت، دارالفکر ...
  • . ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴ق). لسان العرب. بیروت، ...
  • . ابونعیم اصفهانی (۱۴۱۷ق). المسند المستخرج علی صحیح الامام مسلم. ...
  • . ابوهلال عسکری، حسن (بی تا). الفروق اللغویه. مصر، دارالعلم ...
  • . استرآبادی، محمد امین (۱۴۲۴ق). الفوائد المدنیه. قم، النشر الاسلامی ...
  • . امین، سید محسن (بی تا). اعیان الشیعه. بیروت، دارالتعارف ...
  • . ایزدی، مهدی (۱۳۹۱ش). «نقش امام صادق(ع) در حوزه حدیث ...
  • . برقی، احمد بن محمد (۱۳۴۲ش). رجال البرقی. تهران، انتشارات ...
  • . بیهقی، احمد (۱۴۱۴ق). سنن البیهقی الکبری. مکه، مکتبه دار ...
  • . پاکتچی، احمد (۱۳۷۹ش). «اصول فقه»، دائرهالمعارف بزرگ اسلامی. تهران، ...
  • . (۱۳۹۱ش). «امام صادق(ع) و تدوین عقاید جعفری»، مبانی و ...
  • . (۱۳۹۱ش). «شرایط علمی و فرهنگی در عصر امام صادق(ع) ...
  • . (۱۳۹۲ش). «حله، مکتب فقهی حله»، دائرهالمعارف اسلامی. تهران، دائرهالمعارف ...
  • . تستری، محمد تقی (۱۴۱۰ق). قاموس الرجال. قم، موسسه النشر ...
  • . جوهری، اسماعیل (۱۴۰۷ق). تاج اللغه و صحاح العربیه. بیروت، ...
  • . حاج منوچهری، فرامرز (۱۳۷۹ش). «اصل»، دائرهالمعارف بزرگ اسلامی. تهران، ...
  • . حاکم نیشابوری، محمد (۱۴۱۱ق). المستدرک علی الصحیحین. بیروت، دار ...
  • . حسین بن عبدالصمد (۱۴۰۱ق). وصول الاخیار الی اصول الاخبار. ...
  • . حسینی جلالی، محمدحسین (۱۴۲۲ق). «الاصول الاربعمائه». دائرهالمعارف الاسلامیه الشیعیه، ...
  • . حسینی سرشت، محمدصادق؛ مهریزی، مهدی (۱۳۹۴ش). «فعالیتهای متنپژوهانه محدثان ...
  • . خطیب بغدادی، احمد (۲۰۰۲م). تاریخ بغداد. بیروت، دارالغرب الاسلامی ...
  • . خلیل بن احمد (۱۴۱۰ق). کتاب العین. قم، انتشارات هجرت ...
  • . خویی، سید ابوالقاسم (۱۴۱۳ق). معجم رجال الحدیث. النجف، موسسه ...
  • . دارقطنی، علی بن عمر (۱۳۸۶ق). سنن الدارقطنی. بیروت، دار ...
  • . ذهبی، شمسالدین (۱۹۹۸م). تذکره الحفاظ. بیروت، دارالکتب العلمیه ...
  • . راغب اصفهانی (۱۴۱۲ق). المفردات فی غریب القرآن. بیروت/دمشق، دارالعلم/دارالشامیه ...
  • . سبحانی، جعفر (۱۴۳۰ق). کلیات فی علم الرجال. قم، النشر ...
  • . سید بحرالعلوم، مهدی (۱۳۶۳ش). الفوائد الرجالیه. تهران، مکتبه الصادق ...
  • . شهید اول (۱۴۱۹ق). ذکری الشیعه فی احکام الشریعه. قم، ...
  • . شهید ثانی (۱۴۰۸ق). الرعایه فی علم الدرایه. قم، کتابخانه ...
  • . شیخ بهایی (۱۴۱۴ق). مشرق الشمسین. مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی ...
  • . صفاخواه، محمدحسین؛ طالعی، عبدالحسین (۱۳۸۰ش). پژوهشی در منابع و ...
  • . طبرسی، فضل بن حسن (۱۴۱۷ق). اعلام الوری باعلام الهدی. ...
  • . طریحی، فخرالدین (۱۳۷۵ش). مجمع البحرین و مطلع النیرین. تهران، ...
  • . طوسی، محمد بن حسن (۱۳۷۳ش). رجال الطوسی. قم، النشر ...
  • . (۱۴۰۷ق). تهذیب الاحکام. تحقیق، خرسان، تهران، دارالکتب الاسلامیه ...
  • . (۱۴۱۴ق). الامالی. قم، دارالثقافه ...
  • . (۱۴۱۷ق). العده فی اصول الفقه، قم، بی جا ...
  • . (۱۴۱۷ق). الفهرست. قم، موسسه نشر الفقاهه ...
  • . (۱۴۲۰ق). فهرست کتب الشیعه و اصولهم. قم، انتشارات ستاره ...
  • . عتر، نورالدین (۱۴۳۲ق). منهج النقد فی علوم الحدیث. دمشق، ...
  • . علامه حلی، حسن بن یوسف (۱۴۱۱ق). خلاصه الاقوال. نجف، ...
  • . علامه مجلسی، محمد باقر (۱۴۰۴ق). مرآه العقول. تهران، دارالکتب ...
  • . (۱۴۰۶ق). ملاذ الاخیار فی فهم تهذیب الاخبار. قم، کتابخانه ...
  • . غروی نائینی، نهله (۱۳۸۶ش). تاریخ حدیث شیعه. قم، موسسه ...
  • . فیض کاشانی، ملا محسن (۱۴۰۶ق). الوافی. اصفهان، کتابخانه امام ...
  • . فیومی، احمد (بی تا). المصباح المنیر. بیروت، المکتبه العلمیه ...
  • . قهپایی، عنایت الله (بی تا). مجمع الرجال. قم، موسسه ...
  • . کردنژاد، نسرین (۱۳۹۱ش). بررسی تطبیقی شیوههای جمعآوری کتابهای حدیثی. ...
  • . کشی، محمد بن عمر (۱۳۶۳ش). رجال کشی، گزینش شیخ ...
  • .کلبرگ، ایتان (۱۳۹۰ش). اصول اربعمائه. ترجمه: مرتضی کریمی نیا، حدیث ...
  • . مامقانی، عبدالله (۱۴۱۱ق). مقباس الهدایه فی علم الدرایه. قم، ...
  • . مجلسی، محمد تقی (۱۴۰۶ق). روضه المتقین. قم، موسسه کوشانپور ...
  • . محقق حلی (۱۳۶۴ش). المعتبر. قم، موسسه سید الشهداء(ع) ...
  • . میر داماد، محمدباقر (۱۴۲۲ق). الرواشح السماویه. تحقیق غلامحسین قیصریه ...
  • . معارف، مجید (۱۳۷۶ش)، پژوهشی در تاریخ حدیث شیعه، تهران، ...
  • . (۱۳۸۸ش). تاریخ عمومی حدیث. تهران، انتشارات کویر ...
  • . مفید، محمد بن نعمان (۱۴۱۳ق). الارشاد فی معرفه حجج ...
  • . (۱۴۱۴ق)، الفصول المختاره. بیروت، دارالمفید ...
  • . موحدی ابطحی، محمدعلی (۱۴۱۷ق). تهذیب المقال فی تنقیح کتاب ...
  • . مودب، سید رضا (۱۳۸۴ش). تاریخ حدیث، قم، مرکز جهانی ...
  • . مهدوی راد، محمد علی (۱۳۸۸ش). تدوین الحدیث عند الشیعه ...
  • . میرزای نوری، حسین (۱۴۰۸ق). مستدرک الوسائل. قم، موسسه آل ...
  • . نجاشی، احمد بن علی (۱۳۶۵ش). الرجال. قم، موسسه النشر ...
  • . نعمانی، ابن ابی زینب (۱۳۹۷ق). الغیبه. تصحیح: علی اکبر ...
  • نمایش کامل مراجع