نگرش فلسفی فقهی کلان معنویت اسلامی (قسمت دوم)

زمینه و هدف: اسلام در حوزه معنویت دارای یک نظریه کلان است. این نظریه واجد ابعاد «کلامی فلسفی»، «فقهی حقوقی»، «اخلاقی ارزشی» و «تاریخی تمدنی» است. برای هماهنگی فعالیت های حوزه سلامت معنوی با اندیشه اسلامی، این منظومه ذهنی باید برقرار شود. روش کار: مبانی، اصول، ضوابط و شاخصه‎های نظریه کلان معنویت اسلامی، از منابع اسلامی (قرآن، فقه، اصول، و احادیث اهل بیت علیهم السلام)، و جمع بندی روایات و آیات و متون دینی با منهج دقیق اجتهادی ارائه شده است. یافته ها: در این اندیشه و نظریه کلان از نگاه اسلام و اهل بیت (ع)، معنویت دارای ویژگی های مشروحه ذیل است: «امری فرا احساسی و جامع احساس، عاطفه، عقلانیت و استدلال است»، «از مولفه توحیدی و قدسی و تجرد محور برخوردار است»، «معادمحور، فرادنیوی و اخروی است»، «مناسکی، فرانگرشی و فراقلبی است»، « مبتنی بر مناسک فرافردی، اجتماعی است»، مقسمی (سایه افکن بر سایر ساحات) است»، «دارای ساحات جسمانی، روانی و روحی است»، «امری ولایی برای رسیدن به خدا و هدایت انسان است»، «عجین با سبک زندگی و الهام بخش یک زیست معنوی است». نتیجه گیری: سلامت کامل و همه جانبه مورد نظر اسلام، در برگیرنده همه هستی و جمیع ساحات بشری است. توحیدمحوری، باور به عالم غیب و شهود، عجین بودن با سبک زندگی آرام و مطمئن و سالم در این دنیا، و باور داشتن به حرکت انسان به آن جهان، از مولفه های قطعی آن است. شایسته است همه تحقیقات و پژوهش ها و اقدامات ضروری حوزه سلامت معنوی مبتنی بر نظریه کلان معنوی اسلامی باشد.