مسئولیت مدنی سبب مجمل با رویکردی بر قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 129

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JORR-11-2_008

تاریخ نمایه سازی: 2 آبان 1402

چکیده مقاله:

برای شناسایی مسئولیت هر شخص سه رکن؛ ضرر، فعل زیانبار و رابطه سببیت میان فعل و زیان وارده باید وجود داشته باشد. در این میان رکن سوم اهمیت ویژه ای دارد و عدم اثبات آن به منزله عدم مسئولیت است. احراز این رابطه در فرضی که عامل زیان، بین افراد معینی مجمل باشد، بسیار دشوار است؛ برخی در این فرض به علت عدم اثبات رابطه سببیت بین ضرر واردشده و فعل شخص معین، به عدم مسئولیت قائل شده اند که عادلانه به نظر نمی رسد؛ اما در اینجا فرض بر این است که رابطه سببیت وجود دارد و در نتیجه مسئولیت اثبات پذیر بوده و تنها مسئله مورد توجه این است که افعال زیان آور به طور همزمان محقق شده، به گونه ای که استناد ضرر به هر یک از اشخاص محتمل است. لذا با اثبات مسئولیت، در زمینه جبران خسارت روش های مختلفی پیشنهاد شده است؛ برخی تخییر قاضی در انتخاب مسئول را پذیرفته اند، برخی قائل به مسئولیت بیت المال درباره پرداخت خسارت شده اند، برخی نیز معتقدند برای تعیین مسئول نهایی باید از طریق قرعه اقدام کرد. گروه دیگری بیان کرده اند که با استناد به قاعده عدل و انصاف، می توان مسئولیت را بین همه افراد، توزیع و تسهیم کرد. از نظر قوانین موضوعه تکلیف قضیه به صراحت بیان نشده، اما تحلیل موضوع و وجود برخی زمینه ها در رابطه با سبب مجمل در قانون مجازات اسلامی (مواد ۴۷۷ و ۴۷۹) و امکان تسری این مباحث به مسئولیت مدنی سبب مجمل نشان می دهد که تساوی مسئولیت عاملین زیان با اندیشه حمایت از زیان دیده و عدالت توزیعی ضرر، تناسب بیشتری دارد.

نویسندگان

عباس کلانتری خلیل آباد

دانشیار دانشگاه آیت الله العظمی حائری

سعیده سلیمانی پای طاق

دانشجوی کارشناسی ارشد فقه و حقوق خصوصی دانشگاه آیت الله العظمی حائری

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریمآملی، محقق نائینی شیخ محمد تقی( ۱۴۱۳ه.ق)، المکاسب البیع، ...
  • امیری قائم مقامی، عبدالمجید (۱۳۷۸ه. ش)، حقوق تعهدات، ج ۱، ...
  • بادینی، حسن (۱۳۸۴ه.ش)، فلسفه مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران، شرکت ...
  • بجنوردی، سید محمد حسین (۱۳۷۷ه.ش)، القواعدالفقهیه، ج۱، چاپ اول، قم، ...
  • بهرامی احمدی، حمید (۱۳۹۰ه.ش)، حقوق مسئولیت مدنی، چاپ دوم، تهران، ...
  • جعفری لنگرودی، محمد جعفر (۱۳۵۸ه.ش)، دانش نامه حقوقی، ج ۵، ...
  • (۱۳۸۸ه.ش)، ترمینولوژی حقوق، چاپ بیست و یکم، تهران، انتشارات گنج ...
  • (۱۳۸۱ه.ش)، دایرهالمعارف علوم قضایی، ج۱، چاپ سوم، تهران، انتشارات گنج ...
  • (۱۳۷۸ه.ش)، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ج ۴، چاپ اول، تهران، ...
  • جعفری یزدیان، جعفر (۱۳۸۵ه.ش)، معلوم نبودن مرتکب صدمات در منازعه ...
  • حسینی شیرازی، سید محمد (۱۴۰۷ه.ق)، الفقه، چاپ هفتم، قم، دارالعلم ...
  • حلی (فخرالمحققین)، محمدبن حسن بن یوسف(۱۳۸۷ه.ق)، ایضاح الفوائد فی شرح ...
  • حلی (ابن ادریس)، محمدبن منصوربن احمد ( ۱۴۱۰ه ق)، السرائر ...
  • حلی (علامه)، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی( ۱۴۱۳ ه‍ ...
  • حلبی، ابن زهره، حمزه بن علی حسینی ( ۱۴۱۷ ه‍ ...
  • حر عاملی، محمد بن الحسن (۱۴۰۹ه.ق)، تفصیل وسایل الشیعه، ج۱۸، ...
  • حائری­یزدی، مرتضی بن عبدالکریم (۱۴۱۸ ه‍ ق)، کتاب الخمس (للحائری)، ...
  • راعی، مسعود، شریفیان، علی (۱۳۹۰ه.ش)، تقصیر در مسئولیت مدنی و ...
  • روحانی، سید محمد صادق (۱۴۱۲ه.ق)، فقه الصادق (ع)، ج ۲۶، ...
  • شکاری، روشنعلی(۱۳۷۳ه.ش)،"بحث پیرامون ماده ۳۱۵ قانون مجازات اسلامی مصوب سال۱۳۷۰" ...
  • صافی گلپایگانی، لطف الله (۱۳۸۵)، جامع الاحکام، ج۱، دفتر نشر ...
  • صدرزاده افشار، سید محسن(۱۳۶۱ه.ش)، ادله اثبات دعوی در حقوق ایران، ...
  • صفایی، سید حسین و رحیمی، حبیب الله (۱۳۹۲ه.ش)، مسئولیت مدنی، ...
  • صفایی، سید حسین(۱۳۸۸ه.ش)، مسئولیت مدنی در فرض علم اجمالی به ...
  • صفری، محسن (۱۳۷۹ه.ش)، مسئولیت مدنی سبب مجمل، مجله دانشکده حقوق ...
  • طباطبایی، سید محسن (بی تا)، نهج الفقاهه، قم، انتشارات بیست ...
  • (۱۴۱۶ ه‍ ق)، مستمسک العروه الوثقی، ج ۱، چاپ اول، ...
  • طوسی ابوجعفر محمدبن الحسن (۱۴۰۷ه.ق)، تهذیب الاحکام، ج۱۰، چاپ چهارم، ...
  • (۱۳۸۷ ه ق)، المبسوط فی فقه الامامیه، ج۲، چاپ سوم ...
  • ( ۱۴۰۷ ه‍ ق) ، الخلاف ، ج۴، چاپ اول، ...
  • (۱۴۰۰ ه‍ ق)، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی ، ...
  • عاملی، شهید ثانی، زین الدین بن­علی (۱۴۱۰ه.ق)، الروضه البهیه فی ...
  • عاملی، سید جوادبن محمد حسینی(۱۴۱۹ه.ق)، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد ...
  • عاملی، شهید اول، محمدبن مکی(۱۴۱۱ ه.ق)، القواعد و الفوائد، ج ...
  • عظیمی، محمد (۱۳۶۹ه.ش)ادله اثبات دعوی، چاپ اول، تهران، انتشارات هادی ...
  • عوض ادریس، احمد (۱۳۷۲ه.ش) دیه، ترجمه علیرضا فیض، چاپ اول، ...
  • عابدی، محمد (۱۳۹۲ه.ش) راهکار قانون مجازات اسلامی در مورد مسوولیت ...
  • قاسم زاده، سید مرتضی (۱۳۸۷ه.ش)، الزام ها و مسئولیت مدنی ...
  • (۱۳۸۵ه.ش)، مبانی مسئولیت مدنی، چاپ دوم، تهران، نشر میزان ...
  • قمی، صدوق، محمد بن علی بن بابویه (۱۴۱۳ه.ق)، من لایحضره ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۹۲ه.ش)، مسئولیت مدنی(الزامهای خارج از قرارداد)، ج۱، چاپ ...
  • (۱۳۸۵ه.ش)، اثبات و دلیل اثبات، ج ۲، چاپ سوم، تهران، ...
  • کرمی، محمد باقر (۱۳۷۷ه.ش)، مجموعه استفتائات فقهی و نظریات اداره ...
  • کریمی، حسین(۱۳۶۵ه.ش)، موازین قضایی از دیدگاه امام خمینی (ره)، ج ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۴۰۷ه.ق)، الکافی، ج ۷ و ج ...
  • کیدری، قطب الدین، محمدبن حسین ( ۱۴۱۶ ه‍ ق)، اصباح ...
  • گرجی ابوالقاسم(۱۳۸۰ه ش)، تقریرات درس متون فقه جزایی مقطع کارشناسی ...
  • گیلانی، فومنی، محمد تقی بهجت (۱۴۲۸ ه‍ ق)، استفتائات (بهجت)، ...
  • موسوی خویی، سید ابوالقاسم (۱۴۲۲ه.ق)، مبانی تکمله المنهاج، ج۲ و ...
  • محمدی، ابوالحسن(۱۳۹۰ه.ق)، قواعد فقه، چاپ دوازدهم، تهران، نشر میزان ...
  • مراغی، سید میرعبدالفتاح بن علی حسینی (۱۴۱۷ه.ق)، العناوین الفقهیه، ج ...
  • مرعشی نجفی، سید شهاب الدین (۱۴۱۵ه.ق)، قصاص علی الضوء القرآن ...
  • منتهایی، عباس (۱۳۸۹ه.ش) بحثی در قاعده اقرار العقلاء از دیدگاه ...
  • موحدی لنکرانی، محمد جواد(۱۳۸۳ ه ش)، قواعد فقه، ج ۱، ...
  • موسوی خمینی، سید روح الله (۱۳۹۰ه.ش)، تحریر الوسیله، ج ۲، ...
  • میر محمد صادقی، حسین (۱۳۹۲ه.ش)، جرائم علیه اشخاص، چاپ یازدهم، ...
  • مکارم شیرازی، ناصر(۱۳۷۰ ه.ش)، قواعد فقه، ،، ج۱، چاپ سوم، ...
  • مازندرانی، علی اکبر سیفی (۱۴۲۵ ه‍ ق)، مبانی الفقه الفعال ...
  • نجفی، صاحب الجواهر، محمد حسن (۱۳۶۷ه.ش)، جواهر الکلام فی شرح ...
  • یزدانیان، علیرضا (۱۳۸۶ه.ش)، حقوق مدنی، قواعدعمومی مسئولیت مدنی، ج ۱، ...
  • نمایش کامل مراجع