تحلیل دیدگاه سهروردی در مسئله کلیات و مواجهه ملاصدرا با آن

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 101

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_IPHD-17-30_005

تاریخ نمایه سازی: 26 فروردین 1402

چکیده مقاله:

فیلسوفان مسلمان در مسئله کلی و جزئی، از دیدگاه فیلسوفان یونان باستان متاثر بوده اند؛ به طوری که بن مایه دیدگاه های ارائه شده در دوره اسلامی را می توان در آرای افلاطون و ارسطو مشاهده کرد. ابن سینا  همانند ارسطو نظریه مثل را انکار کرده و دیدگاه افلاطون درباره مسئله کلی و جزئی را نپذیرفته است. سهروردی  بر خلاف ابن سینا نظریه مثل افلاطونی را پذیرفته است؛ اما در مسئله کلی و جزئی، کلی افلاطونی را انکار کرده و در تبیین «کلی» با ارسطو و ابن سینا هم داستان شده است؛ به این معنا که او همانند ابن سینا، کلی را همان مفهوم ذهنی قائم به نفس دانسته است. البته شیخ اشراق در برخی جنبه های فرعی این مسئله با ابن سینا مخالفت کرده و نوآوری هایی را ارائه کرده است. این مقاله با روش تحلیلی توصیفی، دیدگاه سهروردی در مسئله کلی و جزئی را تبیین کرده و علت گرایش او به تبیین مشایی از «کلی» را بررسی کرده است. در این بررسی تحلیلی، نقدهای سهروردی به رویکرد سینوی نیز تبیین شده و تاثیر آن ها بر نقد ملاصدرا بر نظریه مشاییان نشان داده شده است. همچنین نحوه مواجهه ملاصدرا با دیدگاه سهروردی در مسئله کلیات تحلیل شده است.

نویسندگان

محمد حسین زاده

استادیار گروه فلسفه اسلامی، موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن سینا، الشفاء (الالهیات)، تصحیح سعید زاید، قم، کتابخانه آیهالله ...
  • ارسطو، متافیزیک (مابعدالطبیعه)، ترجمه شرف الدین خراسانی، چاپ ششم، تهران، ...
  • افلاطون، دوره کامل آثار افلاطون، ترجمه محمد حسن لطفی، چاپ ...
  • ذبیحی، محمد، داوری ها، شناخت شناسی و نظام نوری در ...
  • سهروردی، شهاب الدین یحیی بن حبش، التلویحات اللوحیه و العرشیه، ...
  • همو، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح و مقدمه هانری کربن، ...
  • شیخ، «مثل و کلیات افلاطونی از دیدگاه سهروردی»، مجله شناخت، ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد بن ابراهیم، الحکمه المتعالیه فی الاسفار العقلیه ...
  • همو، الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه، تصحیح و تعلیق سیدجلال ...
  • همو، شرح و تعلیقه صدرالمتالهین بر الهیات شفا، تصحیح و ...
  • همو، مفاتیح الغیب، تعلیق مولی علی نوری، مقدمه و تصحیح ...
  • عباس زاده، مهدی، نظام معرفت شناسی اشراقی سهروردی، چاپ دوم، ...
  • فنایی اشکوری، محمد، «سهروردی و مسئله معرفت»، فصلنامه معرفت فلسفی، ...
  • قطب الدین شیرازی، محمود بن مسعود کازرونی، شرح حکمه الاشراق ...
  • همو، شرح حکمه الاشراق (ج۲)، به انضمام تعلیقات صدرالمتالهین، تحقیق ...
  • کاپلستون، فردریک چارلز، تاریخ فلسفه (جلد یکم: یونان و روم)، ...
  • یزدان پناه، سید یدالله، حکمت اشراق (گزارش، شرح و سنجش ...
  • Marmura, Michael E., “Avicenna’s chapter on universals in the Isagoge ...
  • Marmura, Michael E., “Quiddity and Universality in Avicenna”, in: Parviz ...
  • Woozley, Anthony Douglas, “Universals, A Historical Survey”, in: Donald M. ...
  • نمایش کامل مراجع