تطبیق دیداری نقش بز سنگ نگاره های لم گردو و کیارس خوزستان با سنگ نگاره های تیمره، مزاین و خوراوند استان اصفهان و مرکزی
محل انتشار: فصلنامه جلوه هنر، دوره: 14، شماره: 2
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 269
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JJHJOR-14-2_001
تاریخ نمایه سازی: 28 آذر 1401
چکیده مقاله:
تطبیق دیداری نقش بز سنگ نگاره های لم گردو و کیارس خوزستان با سنگ نگاره های تیمره، مزاین و خوراوند استان اصفهان و مرکزی نقش بز یکی از نقوش پرکاربرد حیوانی است که در میان سنگ نگاره ها و دیگر آثار هنری در ترکیب با سایر نقوش یا به تنهایی به شکل های مختلف نمایش آن در آثار ایرانی تداوم یافته است. با توجه به دیرینگی، تنوع و پراکندگی این نقش در سنگ نگاره های مناطق مختلف ایران، در این پژوهش ساختار این نقش در دو منطقه جغرافیایی ایران مقایسه شد؛ ازاین رو هدف پژوهش حاضر شناخت وجوه تشابه و تمایز ساختاری نقش بز در سنگ نگاره های دو منطقه جنوب غرب و مرکز ایران به منظور آشنایی بیشتر با فرهنگ بصری ایرانی است. اینکه نمایش تجسمی و مضمونی ای که نقش بز در بستر آن خلق شده و همچنین شیوه اجرا و ارائه این نقش در مناطق یادشده چگونه بوده، سوالی است که در این پژوهش به آن پاسخ داده می شود. پژوهش حاضر کیفی و از نظر هدف بنیادی است. روش این پژوهش تحلیلی تطبیقی است و جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای، میدانی و نیز پایگاه های علمی و پژوهشی معتبر است. بررسی کلی نقش بزهای منطقه خوزستان به ویژه در محدوده اشکفت لم گردو این گمان را تقویت می کند که این بزها غیرکوهی یا اهلی است و ترسیم کنندگان آنها شاید چوپانانی بوده اند که در هنگام چرای دام خود به تصویرگری روی آورده اند. همچنین تکنیک اجرایی حرفه ای تر نگاره ها در منطقه گلپایگان و خمین و ترسیم انتزاعی و خلاقانه شاخ ها این باور را القا می کند که نگارندگان این نقش ها احتمالا شکارچی یا افرادی خبره به لحاظ توانایی ترسیمی بوده و بز رسامی شده آنها نیز بز کوهی است. فارغ از مقطع زمانی و نیز تقدم و تاخر خلق این سنگ نگاره ها که تاکنون مشخص نشده، به گمان نگارندگان میان نقش بز هر دو منطقه گونه ای پیوست و تداوم فرهنگی وجود دارد. دلیل این مدعا تداوم حالت دورانی شاخ بز تا انتهای دم یا نزدیک به سر در هر دو منطقه و همچنین تشابه شاخ بز اغلب نواحی دو منطقه بررسی شده این پژوهش با شاخ بز سفال معروف و شناخته شده شوش است که تاریخ آن از سوی باستان شناسان، هزاره چهارم قبل از میلاد برآورد شده است.
کلیدواژه ها:
کلیدواژه ها: نقش بز ، سنگ نگاره ، کیارس گتوند ، لم گردو شوشتر ، خمین ، گلپایگان ، مزاین ، تیمره ، خوراوند
نویسندگان
خدیجه اشتری لرکی
دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران.
منصور کلاه کج
استادیار گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران، نویسنده مسئول
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :