مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی جهت تعیین کسر پیریت در دمپ باطله آنومالی C شمالیمعدن آهن سنگان به عنوان عامل تولید آلودگی زیست محیطی

اکسید شدن کانی های سولفیدی، عمدتا پیریت منجر به تولید پساب (زهاب) اسیدی معدن در دمپهای باطله میگردد. در این مقاله، ابتدا مکانیزمهای فیزیکی و شیمیایی که منجر به تولید پساب اسیدی در دمپهای باطله میگردند، مورد بررسی قرار گرفته و یک مدل مفهومی براساس مطالعات صحرایی انجام شده در دمپ باطله آنومالی C شمالی معدن آهن سنگان که در ۳۰۰ کیلومتری جنوب شرقی مشهد واقع شده، ارائه شده است. با توجه به اینکه حضور پیریت مهمترین عامل در راستای تولید پساب اسیدی و گسترش طولانی مدت آلودگی در دمپ میباشد، لذا با نمونه گیری عمقی، کسر پیریت موجود در دمپ مورد مطالعه در اعماق مختلف تعیین گردید. برای این منظور نمونه های گرفته شده از دمپ در آزمایشگاه کانهآرایی دانشگاه صنعتی شاهرود آماده سازی شد و سپس پودر -۲۰۰ مش برای آنالیز فلزات، کاتیونها، آنیون سولفات و سولفور به آزمایشگاه شیمی پارک علم و فناوری استان سمنان، ارسال شده و نمونه ها توسط روش جذب اتمی آنالیز گردیدند. با توجه به غلظت آهن در دمپ، کسر پیریت اکسید نشده معادل ۰/۰۰۵۲ محاسبه گردید. نتایج مطالعات آزمایشگاهی نشان میدهد که کسر پیریت قابل توجه میباشد و میتواند در حضور آب و اکسیژن کافی منجر به تولید طولانی مدت پساب اسیدی در دمپ گردد. علاوه بر این، بررسی پروفیلهای غلظت فلزات در دمپ نشان میدهد که مقادیر غلظت با افزایش عمق، افزایش مییابد که این مساله بیانگر شستشوی مواد سطی دمپ و انتقال آن به اعماق میباشد. همچنین نتایج چنین تحقیقاتی میتواند جهت تهیه طرح مدیریت زیست محیطی برای معدن مفید واقع گردد.