همسویی دین و فلسفه در شناخت خداوند و دیرینگی عالم؛ با تکیه بر آرای فارابی و ابن سینا

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 155

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JPHT-15-1_003

تاریخ نمایه سازی: 9 مهر 1401

چکیده مقاله:

از دیرباز چگونگی رابطه «دین و فلسفه» از جمله دغدغه های فکری عالمان دین و فیلسوفان بوده و هست. از میان فیلسوفان مشاء، ابونصر فارابی و ابن سینا تلاش گسترده ای کرده اند تا این دو را با هم همساز و هماهنگ نشان دهند. در این مقاله تلاش می کنیم در دو مسئله مهم و به ظاهر مورد اختلاف فلسفه و دین، یعنی «خداوند و خالقیت او» و «دیرینگی عالم»، با استناد به کلمات «حکمای مشاء» همسویی دین و فلسفه را نشان دهیم. اساس تحقیق در این نوشتار، بیشتر کلمات فیلسوفان مشائی به ویژه فارابی، ابن سینا و ارسطو است که با آموزه های دینی مقایسه شده اند. برای تحقق اهداف این نوشتار ابتدا دیدگاه های ارسطو به عنوان موسس فلسفه مشاء در دو موضوع مورد بحث مقاله، ذکر و بررسی شده است. سپس نظریات فارابی و ابن سینا به عنوان شاخص ترین فیلسوفان مسلمان مشائی با آموزه های برخی از آیات قرآن به عنوان متقن ترین منبع اسلام مقایسه شده است. در نهایت و پس از بررسی این دیدگاه ها به این نتیجه خواهیم رسید که در این موضوعات، اختلاف مبنایی بین «آموزه های دین» به ویژه «دین اسلام» با آموزه های فلسفه وجود ندارد.

کلیدواژه ها:

ابن سینا ، خداوند ، دیرینگی عالم ، رابطه دین و فلسفه ، فارابی

نویسندگان

علیرضا ملکی

کارشناسی ارشد فلسفه؛ دانشگاه مفید، قم، ایران

میرسعید موسوی کریمی

دانشیار؛ دانشگاه مفید، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن سینا، حسین بن عبدالله (۱۳۳۹). الاشارات و التنبیهات، تصحیح ...
  • (۱۳۶۴). کتاب النجاه، چ دوم، تهران: مرتضوی. ...
  • (۱۳۸۸). مجموعه رسائل، توضیحات: سید محمود طاهری، قم: آیت اشراق. ...
  • (۱۴۳۰ ق). کتاب الالهیات الشفاء، قم: انتشارات ذوی القربی ...
  • ارسطو (۱۳۷۸). متافیزیک: مابعد الطبیعه، ترجمه محمدحسن لطفی تبریزی، تهران: ...
  • (۱۳۷۹). در آسمان، ترجمه اسماعیل سعادت، تهران: هرمس ...
  • اسعدی، علیرضا (۱۳۹۱). آغاز حکمت؛ درسنامه فلسفه بر اساس بدایهالحکمه ...
  • برن، ژان (۱۳۷۳). ارسطو و حکمت مشائی، ترجمه ابوالقاسم پورحسینی، ...
  • سهروردی، یحیی بن حبش (۱۳۸۰). مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح ...
  • طباطبایی، سید محمد حسین (۱۳۷۱). بدایهالحکمه، قم: انتشارات دفتر تبلیغات ...
  • طوسی، خواجه نصیرالدین (۱۴۰۳ ق). شرح الاشارات و التنبیهات، تهران: ...
  • غزالی، محمدبن محمد (۱۳۹۱). تهافت الفلاسفه، ترجمه حسن فتحی، تهران: ...
  • فارابی، ابونصر (۱۳۵۴). مجموعه مقالات، تهران: انتشارات کتابخانه مرکزی و ...
  • (۱۹۸۵). کتاب الجمع بین رایی الحکیمین، بیروت: البیرنصری نادر. ...
  • (۱۳۸۷). فصوص الحکمه، شرح: سید جلال الدین آشتیانی، تحقیق: محمد ...
  • فروغی، محمد علی (۱۳۸۳). سیر حکمت در اروپا، تهران: هرمس ...
  • مسعودی بخاری، محمدبن مسعود (۱۳۸۹). المباحث و الشکوک (نخستین تعلیقه ...
  • ملکشاهی، حسن (۱۳۷۵). ترجمه و شرح اشارات و تنبیهات ابن ...
  • نمایش کامل مراجع