توصیف، تحلیل و تبیین معرفتی وحی در اندیشه فارابی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 204

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HASPH-7-2_009

تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1401

چکیده مقاله:

در تفکر فارابی، قوای ناطقه و متخیله بیشترین کارکرد را در ادراکات وحیانی ایفا می کنند. فارابی وحی را حاصل اتصال قوه ناطقه نبی به عقل فعال و دریافت معقولات از آن دانسته، معتقد است نبی با طی مراتب عقلانی، میتواند صور معقوله از عقل فعال را دریافت نماید. اما در بیانی دیگر، به نقش ابزاری قوه خیال در محاکاتگری از معقولات و حقایق کلی وحی و دریافت عینی و بدون واسطه حقایق جزئی وحی تاکید دارد. هدف این جستار، توصیف، تحلیل و تبیین معرفت شناختی وحی از دیدگاه فارابی است. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی به بررسی چگونگی ارتباط قوه متخیله با عقل فعال، نحوه تبدیل معقولات کلی و جزئی به یکدیگر در نبی و حکیم و نحوه دریافت معارف وحیانی در نظام معرفتی فارابی پرداخته و در این تحلیل به این مسئله رهنمون شده است که تفاوتی که در اندیشه فارابی پیرامون نحوه افاضات عقل فعال به انسان و نقش قوه متخیله وجود دارد، حاکی از آن است که فارابی وحی را به قوه متخیله نبی تنزل نمی دهد؛ بلکه به علت وجود ضعف در نفس انسان ها، ارتباط نبی و انسان را از راه قوه متخیله امکان پذیر می داند. بنابراین از دیدگاه فارابی، وحی اصالتا با توجه به قوه ناطقه مفهوم سازی می شود و رکن این ارتباط یعنی تخیل در تعریف وحی نقشی اساسی دارد.

نویسندگان

مهدی رضازاده جودی

دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه مفید، قم، ایران.

امیر دیوانی

دانشیار فلسفه، دپارتمان فلسفه، دانشگاه مفید، قم، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابراهیمی دینانی، غلامحسین؛ نجمه السادات رادفر. «تبیین فلسفی وحی از ...
  • جعفری، محمد. فلسفه سیاسی فارابی. چاپ اول. قم: موسسه آموزشی ...
  • داودی، علی مراد. عقل در حکمت مشاء، از ارسطو تا ...
  • الفاخوری، حنا. تاریخ فلسفه در جهان اسلام. چاپ چهارم. تهران: ...
  • فارابی، محمد ابن محمد. معانی العقل، جزء مجموعه الثمره المرضیه. ...
  • فارابی، محمد ابن محمد. السیاسه المدینه. ترجمه و شرح حسن ...
  • فارابی، محمد ابن محمد. شرح فصوص (للغازانی) (فصوص الحکمه و ...
  • فارابی، محمد ابن محمد. فصوص منتنرعه. تحقیق دکتر فوزی نجار. ...
  • فارابی، محمد ابن محمد. السیاسه المدنیه. بیروت: نشر دار و ...
  • فارابی، محمد ابن محمد. آراء اهل المدینه الفاضله و مضاداتها. ...
  • فیض، عطیه سادات؛ فاطمه سلیمانی. «نقش نبی در دریافت وحی ...
  • کمالی زاده، طاهره. «معانی و کاربردهای عقل در رساله فی ...
  • مفتونی، نادیا. «بررسی مقایسه ای وحی و نبوت نزد فارابی ...
  • ملازاده، محمدهادی. «وحی از نظر فارابی و ابن سینا». فصلنامه ...
  • ملایری، موسی. تبیین فلسفی وحی از فارابی تا ملاصدرا. قم: ...
  • یوسفی روشناوند، زهرا. «سیر تطور تبیین فلسفی وحی از فارابی ...
  • نمایش کامل مراجع