ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

ارزیابی و رتبه بندی مخاطره فلزات سنگین در رسوبات معدن مس سرچشمه با استفاه از روش های FDAHP و ELECTRE

محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 18، شماره: 5
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 166

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1289100

شناسه ملی سند علمی:

JR_ESTJ-18-5_020

تاریخ نمایه سازی: 19 مهر 1400

چکیده مقاله:

زمینه و هدف: فلزات سنگین به دلیل پایداری، تجزیه ناپذیری و مشکلات دسترس­پذیری زیستی، از آلاینده­های مهم و خطرناک محیط­زیست به شمار می­روند. رسوبات معدن مس سرچشمه ایران، حاوی غلظت­های بالایی از این آلاینده­ها می­باشد. هدف اول این پژوهش، ارزیابی مخاطره زیست محیطی فلزات سنگین این رسوبات با تعیین شاخص­ ضریب آلودگی، شاخص بار آلودگی، شاخص غنی­شدگی و شاخص زمین­انباشتگی و هدف دوم، رتبه­بندی این فلزات بر اساس میزان بحرانیت با استفاده از روش­های تصمیم­گیری چند شاخصه است. روش بررسی: در این تحقیق، ابتدا با تعیین شاخص­های ارزیابی مخاطره به بررسی میزان آلودگی فلزات سنگین (Co، Cu، Mo، Zn، Cr، Mn، Ni، Pb، Ti و Fe) در رسوبات معدن مس سرچشمه منتهی به سد باطله پرداخته شده است. در ادامه، با جمع آوری نظرات خبرگان در خصوص میزان اهمیت نسبی هر کدام از شاخص­های یاد شده و تعیین وزن نهایی شاخص­ها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی، رتبه­بندی و خوشه­بندی فلزات سنگین رسوبات در منطقه مورد مطالعه، با استفاده از روش الکتر صورت گرفته است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج سنجش شاخص­های ارزیابی مخاطره، شدت آلودگی منطقه به فلزات سنگین، به صورتZn> Cu> Fe>Mo> Pb >Mn>Cr می­باشد و کلیه فلزات رسوبات به جز مس، روی و آهن تقریبا در محدوده غیرآلوده قرار داشتند. همچنین بر اساس نتایج رتبه­ بندی، مخاطره­های ۱۰ گانه در ۷ دسته خوشه­بندی شدند، به­طوری که مس، آهن و روی به ترتیب بالاترین میزان آلایندگی و بحرانیت مخاطره را در بین فلزات سنگین رسوبات مورد مطالعه داشتند. 

کلیدواژه ها:

فلزات سنگین ، ارزیابی و رتبه بندی مخاطره ، فرایند تحلیل سلسله مراتبی دلفی فازی ، روش الکتر ، معدن مس سرچشمه

نویسندگان

محمد رضا توکلی محمدی

(مسوول مکاتبات): استادیار پژوهشکده فرآوری مواد معدنی، جهاد دانشگاهی تربیت مدرس، تهران، ایران.

علی رضایی

دانشجوی دکتری مهندسی اکتشاف معدن، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران.

محمد حیاتی

استادیار گروه مهندسی معدن، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران.

حسین حسنی

دانشیار دانشکده مهندسی معدن و متالورژی، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Fenglian Fu., Wang Qi, ۲۰۱۱. “Removal of Heavy Metal Ions ...
  • Sengupta, A.K. ۲۰۰۲. “Environmental Separation of Heavy Metals: Engineering Processes”, ...
  • Prasad, M.N.V, ۲۰۰۴. “Heavy Metal Stress in Plants: from Biomolecules ...
  • Zhang, W., ۲۰۰۹, “Heavy metal contamination in surface sediments of ...
  • Gonzales- Macias, C., Schifter, I., Liuch- Cota, D.B., endez- Rodriguez, ...
  • Wang, Sh., Cao, Z., Lan, D., Zheng, Z., Li, G., ...
  • اسلامی، محمد، اسدی پور میبدی، مرتضی، طاهری، علی، «تاثیر دگرسانی ...
  • Gonzalez, A., Rodriguez, M., Sanchez, J.C., Espinosa, A.J., La Rosa, ...
  • Milenkovic, N., Damjanovic, M., Ristic, M., ۲۰۰۵. “Study of heavy ...
  • شایسته­فر، محمدرضا، رضایی، علی، «ارائه راهکار در کاهش آلودگی زیست ...
  • Hwang, C.L., Yoon, K., ۱۹۸۱. “Multiple Attribute Decision Making: Methods ...
  • Reddy, M., Basha, S., Sravan Kumar, V.G., Joshi, H.V., Ramachandraiah, ...
  • Selvaraj, K., Rom Mohan, V., Szefer, P., ۲۰۰۴; “Evaluation of ...
  • Adama, P., Arienzo, M., Imporato, M., Noimo, D., Nardi, G., ...
  • Vard¢es, J., Var Gas, G., Sifeddine, M., ۲۰۰۵, “Distribution and ...
  • Shayestehfar, M.R, KarimiNasab, S., Mohammadalizadeh, H., ۲۰۰۷. “Mineralogy, petrology, and ...
  • Alkarkhi, A.F.M., Ismai, N., Ahmed, A., Easa, A., ۲۰۰۸. “Analysis ...
  • Cevik, F., Goksu, M., Derici, O., Findik, O., ۲۰۰۹, “An ...
  • Baker, D. E., and Amacher, M. C. ۱۹۸۱. The development ...
  • Lindsay, W. L., and Norvel, W. A. ۱۹۷۸. Development of ...
  • Adomako, D., Nyarko, B.J.B, Dampare, S.B., Serfor- Armah, Y., Osae, ...
  • Qishlag, A., Moore, F., Forghani, G., ۲۰۰۷. “Impact of untreated ...
  • Pekey, H., ۲۰۰۶. “The distribution and sources of heavy metals ...
  • Hernandez, L., Probst, J.L., Ulrich, E., ۲۰۰۳. “Heavy metal distribution ...
  • Cevik, F., Goksu, M., Derici, O., Findik, O., ۲۰۰۹, “An ...
  • Muller, G., ۱۹۷۹. “Schwermetalle in den sedimenten des Rheins Veranderungen ...
  • Munendra, S., Muller, G., Sinhg, B., ۲۰۰۲. “Heavy metals in ...
  • Bermejo Santos, JC., Beltran, R., Gomez Araiza, JL., ۲۰۰۳. “Spatial ...
  • Audry, S., Schafer, J., Blanc, G., Jouanneau, JM, ۲۰۰۴. “Fifty- ...
  • Ghrefat, H., Yusuf, N., ۲۰۰۶, “Assessing Mn, Fe, Cu, Zn ...
  • Chen, C.W., Kao, C.M., Chen, C.F., & Dong, C.D., ۲۰۰۷. ...
  • میرفخرالدینی، سیدحیدر، «تحلیل داده ها در شش سیگما با رویکرد ...
  • اصغرپور، محمدجواد، «تصمیم گیری­های چند معیاره»، ۱۳۷۷، انتشارات دانشگاه تهران، ...
    • نمایش کامل مراجع