چالش نقضی برهان قوه و فعل

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 329

فایل این مقاله در 26 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HASPH-6-1_007

تاریخ نمایه سازی: 29 آذر 1399

چکیده مقاله:

بیشتر حکیمان مسلمان به‌تبعیت از ارسطو جسم را حقیقتی مرکب از دو عنصر جوهری به نام ماده اولی و صورت جسمیه دانسته‌اند و برای اثبات این مطلب براهین مختلفی اقامه نموده‌اند. یکی از این براهین برهان قوه و فعل است که در آن ترکیب جسم از ماده و صورت با استناد به دو حیثیت نفس الامری به نام قوه و فعل، اثبات شده است. برهانی که به اعتقاد بسیاری از فیلسوفان محکمترین برهان اثبات ماده اولی است که حتی در دقت و استحکام بر برهان فصل و وصل برتری دارد. بر این برهان نقدهای بسیاری وارد شده است اما آنچه کمتر بدان پرداخته شده بررسی اشکالات نقضی برهان مذکور است. در این میان نقض برهان قوه وفعل به هیولی اولی و نفس، نقض جدی تری است که این مقاله با بررسی آن، رویکرد دوگانه فیلسوفان در قبال جسم با هیولی و نفس را به تصویر کشیده و نقد کرده است.

کلیدواژه ها:

برهان قوه و فعل ، هیولی اولی ، صورت جسمیه ، نفس

نویسندگان

محمد مهدی کمالی

استادیارگروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، خراسان رضوی، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • 1. ارسطو (1377)، مابعدالطبیعه،ترجمه محمدحسن لطفی، چاپ اول، تهران: انتشارات ...
  • 2. بهمنیار (1375)، التحصیل، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران. ...
  • 3. حسینی کاشانی، سید ماجد بن‌ابراهیم (1151)، رساله فی ابطال ...
  • 4. رازى، قطب‌الدین (1375)، المحاکمات بین شرحى الاشارات، چاپ اول، ...
  • 5. سبزواری، ملاهادی (1360)، تعلیقات شواهد الربوبیه، چاپ‌شده در کتاب ...
  • 6. سبزواری، ملاهادی (1369ـ1379)، شرح منظومه، تصحیح حسن حسن‌زاده‌آملی، چاپ ...
  • 7. شهرزورى، شمس‌الدین (1383)، رسائل الشجرة الالهیة فى علوم الحقایق ...
  • 8. ابن‌سینا، حسین بن‌عبد‌الله (1404الف)، الهیات شفا، قم: مکتبه آیت ...
  • 9. ابن‌سینا، حسین بن‌عبد‌الله (1404ب)، منطق شفا، قم: مکتبه آیت ...
  • 10. صدرالمتألهین، محمد بن‌ابراهیم (بی‌تا)، الحاشیة على الهیات الشفاء، قم: ...
  • 11. صدرالمتألهین، محمد بن‌ابراهیم (1981)، الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة ...
  • 12. صدرالمتألهین، محمد بن‌ابراهیم (1387)، سه رسائل فلسفى، چاپ سوم، ...
  • 13. صدرالمتألهین، محمد بن‌ابراهیم (1422)، شرح الهدایه الاثیریه، تهران: چاپ ...
  • 14. صدرالمتألهین، محمد بن‌ابراهیم (1360)، الشواهد الربوبیة فى المناهج السلوکیة، ...
  • 15. صدرالمتألهین، محمد بن‌ابراهیم (1361)، العرشیة، تهران: انتشارات مولى. ...
  • 16. طباطبایی، سید محمدحسین (1362)، رسائل سبع (رساله قوه و ...
  • 17. طباطبایی، سید محمدحسین (1427)، نهایه الحکمه، چاپ دوم، قم: ...
  • 18. مصباح یزدی، محمدتقی (1378)، آموزش فلسفه، چاپ اول، تهران: ...
  • 19. مصباح یزدی، محمدتقی (1405)، تعلیقه بر نهایه، چاپ اول، ...
  • 20. میرداماد، محمدباقر (1381ـ1385)، مصنفات میرداماد، به اهتمام عبدالله نورانى، ...
  • نمایش کامل مراجع