بررسی پرورش کرم ساقه خوار برنج Chilo suppressalis (Lep.: Crambidae) روی گیاهچه برنج

کرم ساقه خوار برنج یا Chilo suppressalis به عنوان آفت درجه اول برنج کشور شناخته شده است. هدف این بررسی پرورش آزمایشگاهی کرم ساقه خوار برنج روی یک رقم بومی بود. بدین منظور مقداری بذر ضدعفونی شده برنج رقم طارم هاشمی در یک ظرف شیشه ای 500 میلی لیتری پلاستیکی به همراه مقداری آب قرار گرفت. در هر ظرف حاوی گیاهچه های برنج (به طول حدود 15 سانتی متر) 20 و یا 30 عدد لارو سن اول کرم ساقه خوار برنج روی گیاهچه ها گذاشته شد. پس از طی دوران لاروی، شفیره ها درون ظرف های جداگانه قرارگرفته تا حشرات کامل ظاهر شدند. همزمان تعداد صد عدد لارو نوزاد به طور انفرادی در لوله های آزمایش (به قطر 15 و طول 180 میلی متر) حاوی گیاهچه برنج مورد بررسی قرار گرفتند. بعد از پیدایش حشرات کامل، یک جفت پروانه نر و ماده درون جعبه پلاستیکی 8/8 لیتری گذاشته شدند. در هر کدام از آزمایش های فوق تعداد افراد واردشده به هر مرحله و مرگ و میر و نیز میزان تخمریزی آن ها روزانه یادداشت شد. کلیه آزمایش ها در شرایط دمایی 1±25 درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 75-65% و دوره نوری (L:D 16:8 ساعت) صورت گرفت. تراسنجه های زیستی با استفاده از نرم افزار جدول زیستی سن-مرحله رشدی دو جنسی برای حالت گروهی و انفرادی محاسبه شد. نرخ سرشتی افزایش جمعیت (r) در تراکم های 20 و 30 عددی و انفرادی به ترتیب 0397/0، 0367/0 و 055/0 (بر روز) و نرخ سره زادآوری (Ro) در تراکم های یادشده به ترتیب 28/9، 95/7 و 07/21 (نتاج بر فرد) بود. به طور کلی پرورش آزمایشگاهی کرم ساقه خوار برنج، روی میزبان طبیعی خود در دو روش گروهی و انفرادی با موفقیت صورت پذیرفت. میزان شاخص های جمعیت-نگاری در پرورش انفرادی بیشتر از مقدار آن ها در پرورش گروهی که مشابه بودند، برآورد شد.واژگان کلیدی: پرورش آزمایشگاهی، میزبان طبیعی، کرم ساقه خوار برنج، Chilo suppressalis.