مدیریت آفلاتوکسین و قارچهای مولد آن در بادام

آفلاتوکسین ها متابولیت قارچی هستند که عمدتا بوسیله دو گونه قارچ Aspergillus flavus و A. parasiticus (متعلق به بخش Flavi) تولید می شوند. این قارچها در اکثرمناطق گرم و مرطوب جهان و در محصولات غذایی متنوعی شامل خشکبار و غلات تولید آفلاتوکسین می نمایند. آفلاتوکسینها سبب بروز سمیت های کبدی شده و اثرات آنها در سایر اعضا از جمله کلیه، شش، روده و عضله قلب هم دیده شده است. درخت بادام در مناطق مختلف آسیا، مناطق مدیترانه ای و شمال امریکا کشت می شود. از نظر تولید بادام در دنیا به ترتیب کشور های امریکا، اسپانیا، ایتالیا و ایران چهارکشور اول تولید کننده بادام جهان هستند استانهای فارس، خراسان (رضوی و جنوبی)، چهارمحال بختیاری، اصفهان، زنجان، لرستان و مرکزی از تولید کنندگان عمده بادام ایران می باشند. تا کنون آلودگی بادام به آفلاتوکسین از کشورهای امریکا، اسپانیا، ایتالیا و کشورهای وارد کننده آن گزارش شده است، ولی تا قبل از اجرای پروژه"بررسی آفلاتوکسین و قارچ های مولد آن در بادام"در مورد وضعیت آلودگی آفلاتوکسین بادام و قارچهای مولد آن در ایران تحقیقی صورت نگرفته بود. در اجرای این پروژه امکان وجود آفلاتوکسین و قارچهای مولد آن در بادام محصول استانهای زنجان، اصفهان، چهارمحال بختیاری، مرکزی، لرستان، فارس و خراسان بررسی شد. نتایج بررسی های انجام شده روی نمونه های پس از برداشت بیانگر آلودگی بادام به قارچهای مولد آفلاتوکسین(10-100%) و آفلاتوکسین بود، لیکن به جز یک نمونه جمع آوری شده از اراک میزان آلودگیبه آفلاتوکسین پایین و پایین تر از حد تحمل آلودگی مغزیات به آفلاتوکسین بود. بالاترین سطح آلودگی به آفلاتوکسین مربوط به نمونه استان مرکزی با میزان 376 ppb آفلاتوکسین کل بود که شکل ظاهری این نمونه هم درهنگام مغز نمودن بیانگر آلودگی کپکی بالای آن بود. واژه های کلیدی: آفلاتوکسین، بادام، ایران