نقش مستقیم و غیرمستقیم عوامل نهادی در استقلال بانک مرکزی ایران

براساس ادبیات نهادگرایی، عوامل نهادی نقش مهمی در استقلال بانک مرکزی دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر مستقیم و غیر مستقیم عوامل نهادی بر استقلال بانک مرکزی در اقتصاد ایران است. از اینرو، با استفاده از یک الگوی اقتصادسنجی بر مبنای مطالعات گاریگا و رودریگز(۲۰۲۳) و دیماتو و همکاران(۲۰۰۹) به بررسی اثر عوامل نهادی بر استقلال بانک مرکزی طی دوره زمانی ۱۴۰۰-۱۳۷۵ پرداخته شده است. همچنین در این مطالعه برهم کنش متغیرهای مستقل مدل به منظور تحلیل آثار غیرمستقیم عوامل نهادی بر استقلال بانک مرکزی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد اگرچه رانت نفت به صورت مستقیم تاثیری بر استقلال بانک مرکزی ندارد ولی به صورت غیرمستقیم(از طریق ایجاد فساد و تورم) موجب کاهش استقلال بانک مرکزی می گردد که این امر نشان از ضعف کیفیت نهادی و سیاست های پولی در اقتصاد ایران دارد. براساس یافته های مطالعه حاضر پیشنهاد می شود در سیاست گذاری های اقتصادی بر هم کنش عوامل نهادی و همچنین کیفیت سازوکارهای نهادی به منظور دست یافتن به بانک مرکزی مستقل مد نظر قرار گیرد.