ریخت شناسی صراحی های شیشه ای ایران در سده های ۵ و ۶ ه.ق

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 99

فایل این مقاله در 13 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFAVAT-25-4_007

تاریخ نمایه سازی: 18 مهر 1402

چکیده مقاله:

دوره سلجوقی یکی از مهم ترین دوران شکوفایی هنراسلامی سده های ۵ و۶ ه.ق ایران در خصوص هنر شیشه است که از آن جمله می توان به صراحی ها به عنوان یکی از پرکاربردترین ظروف شیشه ای اشاره کرد. مطالعه بر روی فرم و تزیینات این آثار شیشه ای می تواند رهیافتی در مطالعه هنر شیشه سلجوقی باشد. این پژوهش برآن است تا با بررسی فرم و ریخت صراحی ها از منظر ریخت شناسی که یکی از رویکردهای رایج معاصر در حوزه نقد ادبی و از زیر شاخه های ساختارگرایی است بپردازد. بدین منظور در جستجوی یافتن پاسخ این پرسش اساسی که "صراحی های شیشه ای سده های ۵ و۶ ه.ق ایران به لحاظ عناصر فرمی ثابت (مخزن و گردن) و متغیر (تزیینات) دارای چه ویژگی های بصری بوده اند" به جمع آوری نمونه ها، طبقه بندی و بررسی آن ها اقدام شده است. این پژوهش بر پایه مطالعات کتابخانه ای و به شیوه توصیفی-تحلیلی شکل گرفته است. نتایج نشان می دهد که فرم مخزن در سه حالت کلی اشکی، شلجمی و گوشتکوبی ساخته شده و بیشترین حجم تزیینات را دارا می باشند. تزیینات این قسمت در دو بخش انتزاعی و شمایلی- انتزاعی قابل پیگیری است. فرم گردن نیز به صورت استوانه ای بلند و باریک ساخته شده که اغلب فاقد تزیینات بوده و شامل نوار افزوده و گاهی دارای لبه می باشد.

نویسندگان

معصومه زمانی سعدآبادی

دانشگاه هنر اسلامی تبریز

فرنوش شمیلی

عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

حمیده حرمتی

عضو هییت علمی دانشگاه هنر اسلامی تبریز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسکولز، رابرت. (۱۳۸۳). درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات. ترجمه فرزانه ...
  • بازورث، کلیفورد ادموند. (۱۳۸۰). سلسله­های تاریخ ایران: سلجوقیان. ترجمه یعقوب ...
  • پارسا، سید احمد و لاله صلواتی. (۱۳۸۹). "ریخت شناسی حکایت­های ...
  • پراپ، ولادیمیر. (۱۳۸۶). ریخت شناسی قصه­های پریان. ترجمه فریدون بدره­ای. ...
  • پراپ، ولادیمیر. (۱۳۹۷). ریخت شناسی قصه­های پریان. چ پنجم. تهران: ...
  • تجویدی، زهرا. (۱۳۸۶). آشنایی با هنرهای سنتی ایران. تهران: پیام ...
  • حق شناس، علی محمد و پگاه خدیش. (۱۳۸۷). "یافته­های نو ...
  • خدیش، پگاه. (۱۳۹۱). ریخت شناسی افسانه­های جادویی ایرانی. چ دوم. ...
  • دهخدا، علی اکبر. (۱۳۷۷). لغت نامه دهخدا. چ دوم. جلد ...
  • ریمامکاریک، ایرنا. (۱۳۸۴). دانش­نامه نظزیه­های ادبی معاصر. ترجمه مهران مهاجر ...
  • شیشه­گر، آرمان. (۱۳۸۲). صنعت ساخت آبگینه در دوره سلجوقی و ...
  • علی اکبرزاده کرد مهینی، هلن. (۱۳۷۳). شیشه مجموعه مرز بازرگان. ...
  • گلدشتاین، سیدنی­ام. (۱۳۸۷). کارهای شیشه. تهران: کارنگ ...
  • مدرسی، فاطمه. (۱۳۹۰). فرهنگ توصیفی نقد و نظریه­های ادبی. تهران: ...
  • معطوفی، اسدالله. (۱۳۹۳). سفال و شیشه شهر تاریخی گرگان (جرجان). ...
  • Carboni, Stefano & David Whitehouse. (۲۰۰۱). Glass of the Sultans. ...
  • Carboni, Stefano. (۲۰۰۱). Glass from Islamic Lands. UK: Thames & ...
  • Gilet، Peter. (۱۹۹۸). Vladimir Propp and the Universal Folktale، Peter ...
  • Ricke, Helmut. (۲۰۰۲). Glass Art Reflecting the Centuries. New York: ...
  • نمایش کامل مراجع