واکنش مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه شوید (.Anethum graveolens L) به زئولیت طبیعی تحت تنش خشکی

به منظور ارزیابی اثر سطوح تنش خشکی و تاثیر زئولیت طبیعی روی صفات مورفولوژی و فیتوشیمایی گیاه شوید آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری در سه سطح (۴۰%، ۸۰% و۱۰۰% ظرفیت زراعی)، زئولیت در دو سطح (صفر و ۵/۲ گرم در هر کیلوگرم خاک) و روی دو اکوتیپ نائین و زواره بود. نتایج نشان داد که با افزایش شدت تنش خشکی صفات ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن تر و خشک بوته، تعداد چتر و وزن هزار دانه نسبت به شاهد به ترتیب ۵۵، ۹، ۵۹، ۴۲، ۵۰ و ۳۶ درصد کاهش و طول ریشه ۷۳ درصد افزایش نشان دادند. با مصرف زئولیت سطح برگ گیاه ۸ درصد افزایش و طول ریشه و ارتفاع بوته به ترتیب ۲۱ و ۴۵ درصد کاهش داشتند. اثر اکوتیپ روی ارتفاع، وزن تر و خشک، شاخه های فرعی و وزن هزاردانه معنی دار بود که در همه موارد اکوتیپ نایین برتر از اکوتیپ زواره بود. نتایج GC-MS نشان داد که، تحت تنش خشکی مقادیر لیمونن، کاروون و ترانس دی هیدروکاروون به ترتیب ۵/۲۴، ۲۰ و ۳۳ درصد افزایش یافت. همچنین، ترکیبات دیل اتر و آلفافلاندرن با مصرف زئولیت به ترتیب افزایش ۳۴ و ۲۹ درصدی را نشان دادند.