بررسی شاخصه های گرافیکی نقوش تزیینی مقابر گنبد سبز قم (با تاکید بر مقبره خواجه علی صفی)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 391

فایل این مقاله در 36 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ISLART-17-40_010

تاریخ نمایه سازی: 25 آبان 1400

چکیده مقاله:

از میان هنرهای سنتی، معماری اسلامی و تزیینات وابسته به آن همواره بستری مناسب برای حضور عناصر تجسمی گوناگون، به ویژه آرایه های تزیینی بوده است. آرایه­هایی که هر کدام دارای راز و رمزهایی است که هنرمند مسلمان با توجه به بنا از آن ها برای تزیین استفاده می کند. در ایران دوره اسلامی وجود آمیزه­ای از هنرهای ایرانی و اسلامی منجر به تکوین شکل نوینی از معماری گردید. دوره حکومت ایلخانان(۶۵۱-۷۳۶ق) یکی از ادوار مهم از نظر هنر معماری در ایران است. شماری از بناهای برجای مانده از دوره ایلخانیان، همچون آرامگاه خواجه علی صفی مصداق روشنی از این غنای هنری است که به سبب برخورداری از توانمندی های بالقوه تصویری، می تواند کاربردی امروزین یافته، در شاخه هایی از هنر معاصر همچون گرافیک، استفاده شود. مسئله­ای که اینجا مطرح می­گردد مسئله ظرفیت­های قابل انتقال ابعاد هنری این بنا به دوره جدید است. این پژوهش به روش «تاریخی-تطبیقی» و گردآوری یافته ها در منابع کتابخانه ای و اسنادی و بررسی های میدانی صورت گرفته است. یافته­های پژوهش حاکی از این است که آرامگاه خواجه علی صفی با برخورداری از مجموعه­ای از نقوش تزیینی و آرایه­های هنری از ظریفت بالایی در انتقال مفاهیم هنری دارد. با توجه به رعایت کیفیت و سواد بصری ممتاز این نقوش، تزیینات یاد شده می تواند به منبع تصویری غنی برای طراحان گرافیک امروز تبدیل شود.  اهداف پژوهش۱. مطالعه و واکاوی نقوش آرامگاه خواجه علی و ابعاد گرافیکی آن.۲. بازشناسی تزئینات آرامگاه خواجه علی صفی.سوالات پژوهش۱. نقوش آرامگاه خواجه علی صفی دارای چه ویژگی ها و سواد بصری هستند؟۲. تنوع عناصر تزیینی آرامگاه  خواجه علی صفی چگونه است؟

نویسندگان

ماهک روهینا

گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

محمد خزایی

گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

سید ابوتراب احمدپناه

گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ایتن، یوهانس. (۱۳۷۰). کتاب رنگ. ترجمه محمد حسین حلیمی، چاپ ...
  • بلوم، جاناتان، بلر، شیلا. (۱۳۸۱). هنر و معماری اسلامی. ترجمه ...
  • بیک ارباب، محمد تقی. (۱۳۵۲). تاریخ دارالایمان قم. به کوشش ...
  • پوپ، آرتور .آ( ۱۳۶۶)، معماری ایران، ترجمه غلامحسین صدری افشار، ...
  • خزایی، محمد. (۱۳۸۷). شمسه نقش حضرت محمد در هنر اسلامی ...
  • دونالد، ویلبر. (۱۳۶۵). معماری اسلامی ایران در دوره ایلخانی. ترجمه ...
  • رازی، امین احمد. (بی­تا). هفت اقلیم. تصحیح و تعلیق جواد ...
  • شایسته­فر، مهناز. (۱۳۸۷). نقش مایه های تزیینی سفالینه های دوره ...
  • صراف­زاده، رامینه؛ شایسته­فر، مهناز. (۱۳۸۹). تجلی اسماء مقدس در تزیینات ...
  • عرب، کاظم. (۱۳۷۳). بررسی ویژگی های مقابر قرن ۸ دروازه ...
  • عرب، کاظم. (۱۳۷۴). نگرشی بر برج آرامگاه خواجه علی صفی،کنگره ...
  • عقابی، محمد مهدی. (۱۳۷۸). دایره­المعارف بناهای تاریخی دوره اسلامی ...
  • کیانی، محمدیوسف. (۱۳۶۴). تزیینات وابسته به معماری ایران دوره اسلامی. ...
  • مدرسی طباطبائی، سید حسین. (۱۳۶۴). قم­نامه، قم: کتابخانه آیت ...
  • معین، محمد. (۱۳۸۴). فرهنگ فارسی (تک جلدی کامل )، ...
  • ورجاوند، پرویز. (۱۳۷۶). آجرکاری در دوره اسلامی. تزیینات وابسته به ...
  • مدرسی طباطبائی، سید حسین. (۱۳۵۲). مجله بررسی های تاریخی، شماره۱، ...
  • معماری ایران دوره اسلامی. (۱۳۶۶). ترجمه کرامت الله افسر، جلد ...
  • هوهنه گر، آلفرد. (۱۳۶۶). نمادها و نشانه ها. ترجمه علی ...
  • نمایش کامل مراجع