بررسی اثر الیسیتور متانول-زغال فعال و رژیم های نور مصنوعی مختلف بر برخی از شاخص های رشد رویشی گیاه بادرنجبویه (Melissa officinalis) در سیستم کشت بدون خاک

گیاه دارویی بادرنجبویه یک منبع طبیعی از فتل، فلاونوئید، تانن، آنتی اکسیدان و اسید رزمارینیک است که به عنوان ضد نفخ، ضد اسپاسم و آرام کننده مشکلات رودهای معده ای با منشأ عصبی بکار می رود. با توجه به ارزش دارویی گیاه بادرنجبویه این پژوهش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور و سه تکرار و سه نمونه به منظور بررسی حصول بهترین رشد رویشی بادرنجبویه در فضای بسته به صورت کارخانه گیاهی انجام گرفت. فاکتور اول نور مصنوعی در ۴ سطح شامل FL (٪۵۰ آفتابی و ۵۰٪ مهتابی)،% 50R ) RB ، ( % 33R : 33 % B : 17 % G : 17 % 0 )RBGO 10 % 0 :% 50B : 25 % R : 5 % UV : 10 % G : 10 % 0 ) BR ، ( : 25 % B : 5 % UV : 10 % G) که FL مخفف فلورسنت، B ال ای دی آبی، R ال ای دی قرمز، G ال ای دی سبز، 0 ال ای دی نارنجی و UV اشعه ماورای بنفش می باشد. فاکتور دوم الیسیتور در ۲ سطح (مصرف محلول پاشی ۰ / ۴ درصد زغال فعال و متانول ۱۵ درصد (MC1) و عدم مصرف (MC0)) در 3 تکرار و ۳ نمونه بررسی گردید. صفات مورفولوژیکی شامل ارتفاع گیاه، طول برگ، عرض برگ، طول ریشه، قطر ساقه، تعدادبرگ، تعداد ساقه فرعی، وزن کل گیاه، وزن خشک (ریشه، و اندام هوایی)، وزن تر (اندام هوایی و ریشه) مورد سنجش قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، تیمار بیشترین طول ریشه مربوط به تیمار RBGO.MCO بود. این در حالی میباشد که با تیمارهای BR. MCO و BR .MC1 تفاوت معنی داری نداشت. بیشترین تعداد برگ در تیمار BR . MC1 ، مشاهده شد در حالی که این تیمار نسبت به تیمارهای RB . MCO FL . MC1 ، BR . MCO، RB . MC1 و RBGO . MCO تفاوت معنی داری نداشت. در صفت فاصله میانگره ها، تیمارهای نور BR LED و RB نسبت به هم تفاوت معنی داری نداشتند ولی نسبت به تیمار نوری RBG0 و فلورسنت اثر معنیدار داشتند. کمترین وزن تر کل مربوط به تیمار FL . MCO بود که از این حیث تفاوت معنی داری با سایر تیمارها داشت ولی اختلاف معنی داری با تیمار FL . MC1 و RBGO . MC1 نداشت. بیشترین وزن خشک کل مربوط به تیمار RBGO.MCO بود در حالی که این تیمار با تیمارهایBR . MC1 ، BR . MCOو ۱RB . MC اختلاف معنی داری نداشت. در مجموع نرخ بيوماس، وزن کل تر و وزن کل خشک در تیمار فلوئورسنت با و بدون الیسیتور نسبت به تیمارهای LED با و بدون الیسیتور، کمتر بود. پس این نتایج در کل نشان میدهند که نور LED با و بدون الیسیتور نسبت به نور فلوئورسنت برای گیاه بادرنجبویه از لحاظ صفات رشدی ارجح تر بوده و احتمالا قابل توصیه باشد.