امین کریم زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد
سعیده ملکی فراهانی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد
فریبا میقانی - دانشیار بخش تحقیقات علف های هرز، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور
محمدحسین فتوکیان - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد

با توجه به پیامدهای منفی کنترل شیمیایی علف های هرز در بوم نظام های زراعی، شناسایی ارقام زراعی متحمل به علف های هرز، اهمیت زیادی در مدیریت غیرشیمیایی دارد. از این رو در پژوهش حاضر تحمل چند رقم یونجه نسبت به علف هرز انگل سس ارزیابی شد. برای این منظور، آزمایشی در سال 1389در مزرعه و آزمایشگاه دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد انجام شد. آزمایش مزرعه ای در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت کرت خرد شده در زمان در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش 12 رقم یونجه بود که در میان آنها، ارقام محلی همدانی وفایو به ترتیب حساس ترین ومتحمل ترین رقم به سس بودند. بنابراین در ادامه، در بررسی های آزمایشگاهی اثر عصاره آبی بذر این دو رقم یونجه بر جوانه زنی بذر سس بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی انجام شد. فاکتورها شامل دو رقم یونجه (متحمل و حساس) وغلظت عصاره آبی بذر آنها در 5 سطح صفر (آب مقطر)، 25، 50 ، 75 و 100 درصد بودند. نتایج نشان داد که اثر غلظت های این عصاره ها بر جوانه زنی بذر سس معنی دار نبود، اما اثر رقم و اثر متقابل رقم و غلظت عصاره بر این صفت معنی دار بود. با افزایش غلظت عصاره آبی بذر یونجه فایو، جوانه زنی بذر سس کاهش یافت، در حالی که در یونجه محلی همدانی روند معکوسی دیده شد. بنابراین، احتمالا ترکیباتی در بذر یونجه محلی همدانی وجود دارد که محرک، اما ترکیبات موجود در بذر یونجه فایو (متحمل به سس) بازدارنده جوانه زنی بذر سس هستند. دستیابی به نتیجه قطعی نیاز به انجام آزمایش های تکمیلی دارد.

آللوپاتی، بذر، پلی اتیلن گلیکول، عصاره، یونجه