مجتبی خاموش دولت آبادی - کارشناسی ارشد مکانیک سنگ دانشگاه باهنر کرمان
رضا رحمان نژاد - استاد بخش مهندسی معدن، دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه باهنر کرمان

بررسی و تحلیل رفتار سازه، در طراحی فضاهای زیرزمینی به دلیل اندرکنش متقابل سازه و محیط مجاور با پیچیدگیهای خاصی همراه است. کنترل همه ی جوانب طراحی در بسیاری از موارد مقدور نیست. برای طراحی بهینه سیستم نگهداری تونل، تجزیه وتحلیل رفتار توده سنگ اطراف تونل و نقش سیستم نگهداری در کنترل تغییر شکل دیواره تونل امری ضروری است. یکی از روشهای موثر در تحلیل جابه جایی استفاده از روش عددی است. در این پژوهش یک کد کاربردی، برای تحلیل جابه جایی تونلهایی با سطح مقطع دایروی و غیردایروی بر پایه روش المان محدود ارائه شده است. به منظور مدل کردن تاثیر زمین بر روی سیستم نگهداری، از فنرهایی در جهت عمود بر محور نگهداری تونل استفاده شده است. برای توسعه این کد المان محدود از طراحی شیءگرا در زبان برنامه نویسی C++ استفادهشده است؛ که این مدل عددی قادر به مدلسازی اندرکنش بین سیستم نگهداری و توده سنگ مجاور در جابه جایی الاستیک تحت بار استاتیکی است. درنهایت، نتایج به دست آمده با نتایج نرم افزارآباکوس مقایسه شده است که صحت و دقت قابل قبولی را نمایش میدهد. مزیت اصلی کد ارائهشده، در مقایسه با نرم افزار آباکوس، صرفه جویی در وقت، سادگی برای کاربر، نیاز به پارامترهای کمتر در ساخت مدل است.

روش عددی، روش المان محدود، تحلیل پایداری، برنامه نویسی شیءگرا